Oδός ονείρων

Oδός ονείρων 

Στίχοι / Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις
1962

Κάθε κήπος έχει μια φωλιά
για τα πουλιά 

Κάθε δρόμος έχει μια καρδιά
για τα παιδιά 

Μα κυρά μου εσύ,
σαν τι να λες με την αυγή 

και κοιτάς τ’ αστέρια
που όλο πέφτουν σα βροχή

Δώς μου τα μαλλιά σου
να τα κάνω προσευχή

 για να ξαναρχίσω το τραγούδι απ’ την αρχή

  Κάθε σπίτι κρύβει λίγη αγάπη
στη σιωπή 

μα ένα αγόρι έχει την αγάπη
για ντροπή

Oδός ονείρων – Το πάρτυ

Αυτή η γειτονιά είναι για όλους μας ένα κλουβί, κανείς δε ζει αληθινά αυτό που θα΄ θελε να ζει, γιατί το όνειρο είναι μια στιγμή και όλες οι άλλες οι στιγμές απελπισία. Μέσα σ αυτό το δρόμο γεννιόμαστε, ζούμε και πεθαίνουμε, μαζί με μας και τα όνειρά μας, μαζί με μας και τα παιδιά μας.

Γι’ αυτό ένα πάρτυ σ’ αυτό το δρόμο είναι κάτι πιο λυπητερό και από τον θάνατο, είναι ένα γραμμόφωνο που ολοένα ξεκουρδίζεται, δυο ιδρωμένα χέρια στο άσπρο φόρεμα ενός κοριτσιού, ένας σκύλος που απορεί, ένα ποτήρι αδειανό στην άκρη της αυλής μου, μια κόκκινη κορδέλα στα μαλλιά της, ένας κρυφός αναστεναγμός, ένα αρπαχτικό βλέμμα θηρίου που δεν τολμάει να αγγίξει, ένα κλουβί στην πόρτα σου με ένα πουλί που κοιμάται…

Γι’ αυτό ένα πάρτυ στην Οδό των Ονείρων είναι στιγμή πιο θλιβερή και από τη στιγμή του ονείρου, είναι ένα ξέφτισμα ζωής, ένα παιχνίδι χάρτινο στα χέρια των αγγέλων.

Κοιτάχτε τούτο το κλουβί, είναι λιγάκι πιο μεγάλο από την καρδιά μου, κι όμως δεν μπορεί να χωρέσει την αγάπη μου.
Κοιτάχτε και τούτο το κορίτσι. Θα του χαρίσω το κλουβί κι ένα τραγούδι θα μου πει …
Για το πουλί που χάθηκε, για το πουλί που πια δε ζει …

Το καλοκαίρι του 1962 ανεβαίνει στο Θέατρο Μετροπόλιταν η μουσικοθεατρική παράσταση Οδός Ονείρων.

Αλλά τι ακριβώς ήταν η Οδός Ονείρων;

Ένα παλιότερο όνειρο του Μάνου Χατζιδάκι που ήθελε να παρουσιάσει ένα μουσικό θέαμα, διαφορετικό απ’ όσα είχαν παρουσιαστεί μέχρι τότε στα μουσικά θέατρα της Αθήνας.

Το όνειρό του πραγματοποιείται, τον Ιούνιο του ’62, και η παράσταση ανεβαίνει σε κείμενα, σκηνοθεσία Αλέξη Σολωμού και βασικούς πρωταγωνιστές τους: Ρένα Βλαχοπούλου, Δημήτρη Χορν, Μάρω Κοντού και Γιώργο Κωνσταντίνου.

Σημαντική ήταν η συμβολή των Μίνωα Αργυράκη (σκηνικά), Μανώλη Καστρινού (Χορογραφία) αλλά και των πολλών νέων ηθοποιών που επιλέχτηκαν για να παίξουν στη παράσταση (Γιώργος Μαρίνος Ντίνος Καρύδης, Νίκη Λεμπέση, Ζέτα Αποστόλου, Βέρα Κρούσκα, Φαίδων Γεωργίτσης, Σούλα Μπάστα, Λευτέρης Βουρνάς κ.α)

Επιθεώρηση με ένα ενιαίο “στόρι”, πρωτοτυπία για την εποχή: Ένας φωτογράφος (Δημήτρης Χορν), σε μια Αθηναϊκή γειτονιά, παρουσιάζει τους ανθρώπους που ζουν σε αυτή και τους βοηθά να πραγματοποιήσουν τα όνειρα και τις επιθυμίες τους.

Οι θεατές βρισκόντουσαν πραγματικά μέσα σε αυτή τη γειτονιά μια και όλη η αίθουσα ήταν μέρος του σκηνικού και οι ηθοποιοί εμφανίζονταν απο διάφορα μέρη της αίθουσας

Η μουσική του Μάνου Χατζιδάκι κυριαρχεί και παίζει τον πρώτο ρόλο. Ο δημιουργός χρησιμοποιεί ηθοποιούς για να ερμηνεύσουν τα τραγούδια (Δημήτρης Χορν, Μάρω Κοντού, Ρένα βλαχοπούλου, Γιώργος Μαρίνος), αλλά και “χατζιδακικούς” τραγουδιστές (Λάκης Παππάς, Ζωή Φυτούση και Γιώργος Ζωγράφος) και η μουσική του ακούγεται ζωντανά από την ορχήστρα του θεάτρου, υπό τη διεύθυνση του Στέλιου Καφαντάρη.

Στο τέλος του καλοκαιριού και πριν πέσει η αυλαία της παράστασης, η μουσική και τα τραγούδια, μεταφέρονται στο βινύλιο από την Columbia και σχεδόν μισό αιώνα μετά, εξακολουθούν να συγκινούν και να ακούγονται.

Ο Μάνος Χατζιδάκις δύο χρόνια μετά τη μουσική για την ταινία “Ποτέ την Κυριακή” και τα “Παιδιά του Πειραιά” που του χάρισαν το oscar, δημιούργησε ένα ακόμα σημαντικό έργο που ξεπέρασε την θεατρική παράσταση σε τέτοιο σημείο που όλες πια οι αναφορές να γίνονται για τη μουσική και τα τραγούδια του Χατζιδακι.

“Γεια σας. Ήρθα για να σας δείξω ο ίδιος την Οδό Ονείρων. Δεν ξεχωρίζει. Είναι ένας δρόμος σαν όλους τους άλλους δρόμους της Αθήνας. Είναι ας πούμε – ο δρόμος που κατοικούμε. Μικρός, ασήμαντος, λυπημένος, τυραννικός, μα κι απέραντα ευγενικός. Έχει πολύ χώμα, πολλά παιδιά πολλές μητέρες και πολύ σιωπή. Κι όλα σκεπασμένα από έναν τρυφερό μα κι αβάστακτο ουρανό. Εδώ σ’αυτόν τον δρόμο γεννιόνται και πεθαίνουν τα όνειρα τόσων παιδιών ίσαμε τη στιγμή που η αναπνοή τους θα ενωθεί με τ’ανοιξιάτικο αεράκι του επιταφίου και θα χαθεί. Όμως την νύχτα δεν τους πιάνει ο ύπνος. Κι όταν δεν ονειρεύονται, τραγουδούν…”

Με αυτό το τρόπο ο Μάνος Χατζιδάκις προλογίζει την Οδό Ονείρων, για να ακολουθήσει το “Το όνειρο παιδιών της γειτονιάς”, ένα από τα ωραιότερα τραγούδια που έχει γράψει ο δημιουργός με την θαυμάσια ερμηνεία του νεαρού τότε ηθοποιού Γιώργου Μαρίνου.

Ο Χατζιδάκις αξιοποιεί μοναδικά της φωνές τόσο του Δημήτρη Χορν (Ηθοποιός και το Πάρτυ), όσο και της Μάρως Κοντού (Μαύρη Φορντ και Το πουλί) σε τραγούδια που ντύνει με υπέροχες μελωδίες και σφραγίζουν με τις θεατρικές ερμηνείες τους οι ηθοποιοί.

Ξεχωριστές οι παρουσίες του Λάκη Παππά στα τραγούδια Μανούλα μου και Κυρ Μιχάλης σε στίχους του Ιάκωβου Καμπανέλλη, τραγούδια που είχαμε ακούσει για πρώτη φορά “Στο Παραμύθι χωρίς όνομα” (1959) και της Ζωής Φυτούση στο τραγούδι “Έφυγε το τρένο” σε στίχους του Νίκου Γκάτσου.

Ο δίσκος επανεκδόθηκε το 1972, το 1989, το 2000 αλλά και το 2008 και ευτυχώς στην τελευταία επανέκδοσή του περιλαμβάνει πληροφορίες και φωτογραφικό υλικό της παράστασης, ενώ αποκαθιστά την σημαντική συμβολή της Ρένας Βλαχοπούλου, που δεν αναφερόταν σε καμία προηγούμενη έκδοση, λόγω της αντιπαλότητας των εταιρειών και δυστυχώς δεν υπάρχει ούτε μια ηχογράφηση με την φωνή της στα τραγούδια του Χατζιδάκι, από την παράσταση.

ΠΗΓΗ: mix Grill