ΠΛΟΙΑΡΧΟΣ ΛΑΣΚΟΣ

Πλοίαρχος Βασίλης Λάσκος
Ποίηση: Ορέστης Λάσκος
Μουσική: Δημήτρης Ανδρώνης

Απόσπασμα

Στο πέλαγο κατάντικρυ,
στα Σκιαθίτικα ακρογιάλια
του Σταυρού μιαν ήρεμη βραδυά
άχ ο Βάσος μας σκοτώθηκε,
πολεμώντας σα λιοντάρι
για τη λευτεριά.

Το μαντάτο τούτο το φριχτό
τ’ άρπαξαν του πέλαγου τα κύματα,
τ’ άρπαξαν κι οι γλάροι στον αγέρα
και το κάνανε τραγούδι θλιβερό.

Και το κάνανε τραγούδι και το σκόρπισαν
πέρα ως πέρα.
Μάνα μου χωριάτισσα, κυρά Παμεινώντενα,
κυρά Μαριγώ…
έτσι σαν το Βάσο μας
άμποτες να πέθαινα κι εγώ.

Το τραγούδι είναι από ζωντανή ηχογράφηση της εκδήλωσης με τίτλο:
“Θάλασσα – Β. Λάσκος – Ελευσίνα”
στα πλαίσια των Αισχυλείων 1997 στο Παλαιό Ελαιουργείο Ελευσίνας.

Μέσα από πλαίσιο αφήγησης και εικόνων που μας παραπέμπει στις μνήμες από τον Β. Λάσκο και στην πανάρχαια σχέση της πόλης μας με τη θάλασσα, στην αρχή ξεδιπλώθηκαν γνωστά τραγούδια, δημοτικά κι επώνυμα και στη συνέχεια ακούστηκαν ποιήματα Ελευσίνιων, μελοποιημένα από επίσης Ελευσίνιους μουσικούς, πάντα μέσα στο ίδιο πλαίσιο.

Είναι το πνεύμα του Β. Λάσκου που εναλλάσσεται με την μητρική κραυγή της πόλης μας σ’ ένα κάλεσμα για την διατήρηση της δημιουργικής φλόγας και για την αγάπη της αύρας που η θάλασσα στέλνει στον κάμπο για να δροσίζει και να εμπνέει.

Κείμενα: Μιχάλης Λεβέντης

ΑΦΗΓΗΤΗΣ: Βασίλης Λάσκος (Μιχάλης Λεβέντης)
ΑΦΗΓΗΤΡΙΑ: Ελευσίνα (Μπεάτα Ασημακοπούλου)

Απαγγελία: Παναγιώτης Βασιλείου

Μελοποίηση:
Δημήτρης Ανδρώνης, Γιώργος Δημητρόπουλος, Παύλος Κατούδης, Χρήστος Κούλης, Μαρίνα Τσουρέ, Γιώργος Τσοκάνης

Ποίηση:
Βασίλης Ηλιόπουλος, Δημήτρης Κουτραφούρης, Μιχάλης Λεβέντης, Κατερίνα Μουρίκη, Ευαγγελία Παπανικολάου

Επιμέλεια Slides:
Βούλα Ανδρώνη, Γιώργος Νέζης

Έπαιξαν οι μουσικοί:

Πιάνο ο Γιώργος Τσοκάνης
Συνθεσάιζερ ο Χρήστος Κούλης
Τσέλο ο Δημήτρης Γούζιος
Φλάουτο ο Κυριάκος Κατούδης
Κιθάρα ο Γιάννης Αλεξάκης

Τραγούδι:
Μαρίνα Τσουρέ, Στέφανος Ταγκαδιάδης
Χορωδία Καλλιτεχνικού Εργαστηρίου Ελευσίνας
Διεύθυνση: Ευαγγελία Παπανικολάου

Στο παρακάτω ψηφιακό βιβλίο ακούστε και δείτε ξεχωριστά την απαγγελία ολόκληρου του ποιήματος του Ορέστη Λάσκου, το τραγούδι και την ορχηστρική εκδοχή του διαβάζοντας ταυτόχρονα πληροφορίες για την ιστορία του υποβρυχίου “Κατσώνης” και το χαμό του κυβερνήτη του, Βασίλη Λάσκου.

Πλοίαρχος Βασίλης Λάσκος
Ορέστης Λάσκος

Μάνα μου χωριάτισσα, κυρα-Παμεινώνταινα, κυρα-Μαριγώ,
απ’ τα τέσσερα σερνικά βλαστάρια σου
στα στερνά σου απόμεινα τώρα μόνο εγώ.

Μάνα μου χωριάτισσα, κυρα-Παμεινώνταινα, κυρα-Μαριγώ,
κι αχ, εσείς, αλί μου, τρισαλί
του χωριού μοιρολογήστρες,
θεια-Μηλίτσα, θεια-Σμαρούλα, θεια-Καλή,
με πικρά τα λόγια σαν αλόη
τούτη την ατέλειωτη βραδιά
γύρετε τριγύρω μου, κι αντάμα μου με στηθοκοπήματα βαριά
τ’ αρβανίτικο να στήσουμε μοιρολόι
θεια-Μηλίτσα, θεια-Σμαρούλα, θεια-Καλή
κλάψτε πάλι το Λασκέικο το σόι.

Τι στο πέλαγο κατάντικρυ,
στα Σκιαθίτικα ακρογιάλια
του Σταυρού μιαν ήρεμη βραδιά
αχ, ο Βάσος μας σκοτώθηκε
πολεμώντας σα λιοντάρι για τη λευτεριά.

Αχ, ο Βάσος μας σκοτώθηκε!
Αχ, ο Βάσος πάει μας πια.

Το μαντάτο τούτο το φριχτό
τ’ άρπαξαν του πέλαγου τα κύματα
τ’ άρπαξαν και οι γλάροι στον αγέρα
και το κάνανε τραγούδι θλιβερό
και το κάνανε τραγούδι και το σκόρπισαν
πέρα ως πέρα

κι έλεαν για το σκοτωμένο παλικάρι
και τα κύματα, και οι γλάροι,

και τ’ ακούσαν τα παιδάκια που τον γνώριζαν
και τον αγαπούσανε σαν φίλο τους
και τον παίζαν πότε-πότε στο κρυφτό
κι έτρεξαν και κρύψανε τα κεφαλάκια τους
στης μητέρας τους τον κόρφο
κι αναλύθηκαν σ’ αναφιλητό
τα παιδάκια, με τα αγνά καθάρια μάτια τους
που μαζί του παίζαν το κρυφτό…

Και τ’ ακούσαν κι οι γυναίκες που τον λάτρεψαν
κι ως εικόνισμα ιερό λαμπρή φυλάγαν τη μορφή του
στην καρδιά τους σκαλιστή,
και σφαλίξανε τα σπίτια τους,
και μαυροφορέσανε, και κλαίγανε
για τη μοίρα τη φριχτή
οι γυναίκες που τον λάτρεψαν
ομορφάντρα, και λεβέντη, κι εραστή…

Και τ’ ακούσαν και στα υδραίικα τ’ ακρόγιαλα
μπουρλοτιέρηδες, ναυμάχοι του εικοσιένα
και ξαναζωντάνεψαν και πάλι,
και καμάρωσαν τη ράτσα τη ρωμαίικια,
οι Μιαούληδες, Τομπάζηδες, Σαχτούρηδες,
και σηκώσαν με περφάνια το κεφάλι,
και μια θέση του ετοιμάσαν στην παρέα τους
οι Μιαούληδες, Τομπάζηδες και οι άλλοι!

Θεια-Μηλίτσα, θεια-Σμαρούλα, θεια-Καλή
τα σπαρακτικά σας πάψτε λόγια!
Παλικάρι σαν το Βάσο μας
δεν του πρέπουν μοιρολόγια…
Το κλαρίνο, το λαγούτο, το βιολί
φέρτε Ελευσινιώτες μου πατριώτες,
και στο κλέφτικο τραγούδι να το στήσουμε,
τούτη την ατέλειωτη βραδιά,
σαν και τότες, οπού ζούσε!
Σαν και τότες…

Μάνα μου χωριάτισσα, κυρα-Παμεινώνταινα, κυρα-Μαριγώ,
έτσι, σαν το Βάσο μας
άμποτες να πέθαινα και γω!